Over ruim twee weken beginnen de centrale schoolexamens 2021. Hoogste tijd voor mijn zoon om een eindsprint in te zetten. Het zal na vijftien maanden coronamaatregelen met amper fysiek onderwijs niet mee vallen.
Om hem een beetje op weg te helpen, hebben we orde geschapen in de grote stapel schoolboeken, opdrachten, schriften, toetsen en aantekeningen die hij het afgelopen jaar heeft verzameld. Als hij nu ’s ochtends wil beginnen met studeren, dan hoeft hij in ieder geval niet meer te zoeken.
Bij het opruimen kwam ik het boekje “Slim jezelf zijn” tegen. Mijn zoon had het nog nooit gezien.
Wat een leuk en leerzaam boekje is dat. Boordevol informatie over leren, onthouden, plannen, wilskracht, creativiteit, samenwerken, motivatie. Zeer aantrekkelijk en actiegericht vormgegeven. Het ligt nu bij ons op tafel en ik raak er niet op uitgekeken. Was dit er maar toen ik eindexamen deed.
Voor mijn zoon komt het te laat. Nu nog even een nieuw boek lezen gaat hem te ver. De Pomodoro tip vindt hij wel handig: 25 minuten leren, 5 minuten pauze en zo de hele dag door.
Vrije School
Eindwerkstuk
Zoals elke ouder ondersteun ik mijn kinderen graag bij de belangrijke keuzes in het leven. Voor een zoon in de eindexamenklas is dat de keuze voor de vervolgstudie en het onderwerp voor het eindwerkstuk. Mijn zoon is al sinds begin dit jaar aan het nadenken over het laatste. Hij heeft een brede interesse, wil iets theoretisch én praktisch, maar wil vooral zo min mogelijk tijd besteden. Eigenlijk is dat laatste het belangrijkste kriterium. Dat maakt het niet makkelijk. Hij wordt regelmatig door de school gemaand om met ideeën of uitwerkingen te komen. Op dat moment slaat even de paniek toe en moet het hele gezin helpen. We gaan stickeren, overleggen, helpen met de opzet. Allerlei onderwerpen zijn al langs geweest dit jaar: thuissensoren inrichten, muziekcompositie maken, kookboek samenstellen en veel meer. Ondertussen kost het nadenken over een onderwerp meer tijd dan gewoon beginnen.
Afgelopen week was de deadline vanuit school. Hij heeft eindelijk iets bedacht wat theoretisch en praktisch is, maar in zijn beleving vooral weinig tijd kost.
Hij gaat een bordspel maken om mensen bewust te maken van hoe weinig duurzaam smartphones zijn. Het moet in januari klaar zijn, dus ik verwacht dat hij in de kerstvakantie wel gaat beginnen.
Koor
Veel mensen denken dat de Vrije School een plek is waar de leerlingen maar kunnen doen wat ze willen. Niets is minder waar. Er wordt een strak programma gevolgd voor hoofd, hart en handen. Mijn zoon moppert dan ook net zoveel op zijn school als iedere andere jongen van zestien.
Wel zijn er wat extra vakken die je in het gewone onderwijs minder vindt. Een er van is koor. Wekelijks hebben alle kinderen zangles. Zingen is een manier om je te uiten, om je zelf te laten horen in de groep, om je kwetsbaarheid te tonen.
Gisteren was de jaarlijkse kooruitvoering in de schouwburg. Wat een adembenemende ervaring was het weer. Per schooljaar zingen de leerlingen enkele liederen. Daarnaast zijn er een paar nummers die ze samen met z’n honderden zingen. De helft van de kinderen staat dan op het podium en de andere helft boven op de balkons om je heen. Overal vandaan komen dan de meerstemmige klanken. Afhankelijk van de leeftijd soms wat voorzichtig en brommerig, maar ook helder en krachtig. Schitterend. Laat zoonlief de Vrije School maar stom vinden, ik vind het geweldig.
Boekverslag
Regelmatig hoor je dat tieners amper nog boeken lezen. Begin dit jaar constateerde het Sociaal en Cultureel Planbureau dat het aantal tieners dat wekelijks minstens 10 minuten aaneengesloten leest sinds 2006 is gedaald van 65 naar 40 procent. Ik ken een tiener (ik zal zijn naam niet noemen om hem te beschermen tegen gezeur op school) die zijn hele middelbare schoolperiode nog nooit een boek heeft uitgelezen.
Deze week had hij de opdracht om een Oudnederlands boek te lezen. Hij had hiervan de digitale versie gevonden op Internet en gezien dat het maar 40 pagina’s lang was. Of ik het even op de e-reader wilde zetten, dan kon hij het gaan lezen. Uiteraard wilde ik dat.
Het is helaas niet gelukt. Ook de 40 pagina’s waren te veel. Hij heeft zondag zijn boekverslag gemaakt en een wereld aan bronnen gebruikt. Echter niet het boek zelf. Natuurlijk heeft hij veel geleerd en zijn digitale vaardigheden verbeterd, maar wat had ik hem graag aan het lezen gehad.
De Denen komen
De Denen komen. Met deze aankondiging vroeg de school of er gezinnen waren die een weekje kinderen wilden huisvesten van de Rudolf Steiner Skolen uit Odense. Ons leek het wel leuk, maar Di Basi junior zag het niet zitten. Dit betekende inbreuk op zijn privacy en het waren vast saaie “sofen”.
Omdat het geen storm liep met de aangeboden gastvrijheid, logeren er nu vier vijftienjarige pubers bij ons. Het is leuk.
Het zijn geen saaie “sofen”. Ze hebben mobiele telefoons en dragen Nike-schoenen en Levi’s-shirts.
Ze hebben ons verwend met allemaal eco-lekkernijen, zoals knækbrød, honing, marmelade en meer.
De jongens willen alles van Nederland weten en maken vergelijkingen met Denemarken. Trots zijn ze op de gratis gezondheidszorg. Minder tevreden zijn ze over het saaie Deense landschap. Vanwege dit laatste adviseren ze om niet naar Denemarken op vakantie te gaan.
Maar misschien moeten we dat toch eens overwegen. We hebben nu immers Deense vrienden. Ook Di Basi junior, die moet toegeven dat het best gezellig is met de Denen.
Worden wie je bent
Het motto van de Vrije School is worden wie je bent. Ik gun mijn kinderen niets liever dan dat, dus de keuze voor de middelbare school was zes jaar geleden snel gemaakt. Stilletjes hoopte ik zelf ook nog wat te leren over wie ik ben.
De school heeft de belofte aardig waargemaakt. Met een lesprogramma voor hoofd, hart en handen zijn de kinderen begeleid in hun ontwikkeling van puber naar jong volwassene. Hoogtepunt was de Parcivalperiode, waarin de kinderen op zoek gingen naar hun eigen graal. Een echte vuurproef markeerde de stap naar volwassenheid.
Afgelopen week hebben de twaalfdeklassers hun eindwerkstuk gepresenteerd. Onderwerpen als ontwikkelingssamenwerking, ademhaling en het onderwijssysteem werden afgewisseld met muziek en schilderijen. De leerlingen vertelden hun verhaal als ervaren Tedsprekers: persoonlijk, zelfverzekerd en met passie. Op een enkeling na waren ze heel duidelijk over hun doel na school. Het zou zo maar kunnen dat ze zijn geworden wie ze zijn.